«Δεκατρία Γιατί» του Jay Asher

Τίτλος βιβλίου: Δεκατρία Γιατί

Συγγραφέας: Jay Asher

Εκδόσεις: Πατάκη

Σ’ένα Λύκειο στο Κρέσμοντ μια μαθήτρια εν ονόματι Χάννα αυτοκτονεί, ενώ κανείς δε φαίνεται να γνωρίζει το πώς και το γιατί. Η ιστορία ξεκινά όταν λίγες εβδομάδες μετά ο νεαρός Κλέυ βρίσκει ένα δέμα στο κατώφλι του σπιτιού του με το όνομα του αναγραμμένο πάνω του. Το δέμα δεν έχει αποστολέα παρά μόνο παραλήπτη και περιέχει επτά κασέτες με νούμερα σε κάθε πλευρά τους, από το ένα έως το δεκατρία. Οι κασέτες αυτές έχουν ηχογραφηθεί από τη Χάννα, τη πρώην συμμαθήτρια και κρυφό του έρωτα, πριν πεθάνει. Οι κασέτες αυτές σύμφωνα με τη Χάννα περιέχουν όλους τους λόγους που την οδήγησαν στο να αφαιρέσει την ίδια της τη ζωή. Κάθε πλευρά της κασέτας, κάθε νούμερο αντιστοιχεί και σ’ένα άτομο, ένα λόγο, ένα παραπάνω βήμα που την οδήγησε στο χαμό της. Οι παραλήπτες αποτελούν κομμάτι της κασέτας, ρόλος τους είναι να τις ακούσουν μέχρι το τέλος και να τις μεταβιβάσουν στον αμέσως επόμενο στη κατάταξη. Ο Κλέυ μη μπορώντας να κάνει αλλιώς περνά μία ολόκληρη μέρα διασχίζοντας τους δρόμους της πόλης με οδηγό τη φωνή της Χάννα, κάνοντας βόλτες στα μέρη που άλλαξαν για πάντα τη ζωή της.

Θα ήταν άδικο αν λέγαμε πως το συγκεκριμένο βιβλίο ήταν απλώς ένα καλό μυθιστόρημα, όταν φανερά είναι πολλά περισσότερα. Αν και μικρό σε μέγεθος και έκταση, το περιεχόμενο του είναι πλούσιο σε προβληματισμούς, σκέψεις, συναισθήματα, μα κυρίως σε μαθήματα ζωής. Τα γεγονότα που περιγράφει η Χάννα και τα οποία την οδήγησαν στην αυτοκτονία της φαντάζουν ίσως μικρά και ασήμαντα συγκριτικά με όλα αυτά που διαβάζουμε σε άλλες ιστορίες ή ακούμε στη τηλεόραση. Ο Asher δεν χρησιμοποιεί μεγάλα και εμφανή συμβάντα για να δείξει πως κάποιες φορές το παραμικρό γεγονός μπορεί να επηρεάσει τη ζωή μας σε βαθμό που οι άλλοι δεν καταλαβαίνουν.

Το στοιχείο της ενδοσχολικής βίας είναι διάχυτο στην ιστορία, μας υπενθυμίζει ότι το πρόβλημα εξακολουθεί να υφίσταται, ενώ ταυτόχρονα δείχνει μια διαφορετική πλευρά του. Περιγράφει το πώς πολλά και διαφορετικά άτομα, ανεξαρτήτως φύλου ή ηλικίας, κατάφεραν με διαφορετικούς τρόπους να πετύχουν το ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα, να σπάσουν ένα άτομο τόσο πολύ που τίποτα πια να μη μπορεί να το επαναφέρει.

Η γραφή του είναι απλή, μα εξαιρετικά πρωτότυπη και μοναδική, χωρίς καμία αμφιβολία δεν έχω διαβάσει κάτι παρόμοιο. Μας βάζει ολοκληρωτικά μέσα στο τρόπο σκέψης και ψυχοσύνθεσης των χαρακτήρων. Η ανάγνωση του ήταν απολαυστική, ωστόσο από την αρχή κιόλας του βιβλίου ένα έντονο συναίσθημα ένοιωσα να με πλακώνει στο στήθος, ένα συναίσθημα που άργησε να φύγει ακόμη και μετά την ανάγνωση του. Μολονότι γνωρίζουμε από την αρχή πως η ηρωίδα έχει πεθάνει στο τέλος του βιβλίου αδυνατούσα να κρατήσω τα δάκρυα μου, ενώ το συναίσθημα της λύπης και της απώλειας με κατέκλυζε.

Τέλος, θα πρότεινα αυτό το βιβλίο σε όλους, ενώ πιστεύω ακράδαντα πως θα έπρεπε να διδάσκεται στα σχολεία σε όλες τις ηλικίες. Είναι ένα δυνατό μυθιστόρημα, μια ιστορία τόσο υπαρκτή και καθημερινή που ταρακουνάει και προβληματίζει έντονα κάθε αναγνώστη. ο Jay Asher κατάφερε να διηγηθεί μια ιστορία με εξαιρετική μαεστρία ενώ ταυτόχρονα ενημερώνει τον κόσμο, μικρούς και μεγάλους σχετικά με την αυτοκτονία, περνώντας μηνύματα ελπίδας για περιθώρια βελτίωσης. Αναμφισβήτητα αποτελεί ένα βιβλίο που απευθύνεται τόσο σε «αυτούς» που σκέφτηκαν την αυτοκτονία ως την έσχατη και μοναδική τους επιλογή για να λυτρωθούν, όσο και σε όλους τους «άλλους» που τους περιβάλλουν να ενεργήσουν όσο είναι νωρίς, γιατί πάντα υπάρχει τρόπος.

Βαθμολογία: 5/5 Εξαιρετικό